Sombor je prelepi grad u Bačkoj, poznat po svom bogatom zelenilu. Sa zapadne strane grada protiče Dunav, koji odvaja Sombor od Hrvatske. Sa istočne strane grada je Telečka visoravan. Sombor je grad sa 7 trgova ( Trg Cara Uroša, Trg Vidovdanski, Trg Svetog Trojstva, Trg Svetog Đorđa, Trg Republike, Trg Koste Trifkovića, Trg Cara Lazara) i 4 parka, idealan za odmor i opuštanje. Danas ćemo vam pokazati šta videti u Somboru.
Gradska kuća Sombor
Najprepoznatljiviji znak ovog grada je upravo gradska kuća, izgrađena u stilu neoklasicizma. Proglašena je kulturnim dobrom od velike važnosti. Kuća je podignuta nad bazom starog kaštela kapetana Jovana Brankovića. Jovan Branković je bio bratić i naslednik grofa Đorđa Brankovića. 1717. godine, on je postao kapetan somborskog vojnog šanca. Zgrada je služila kao smeštaj magistrata.
Istorijski arhiv – Pašina kula i Krušperova kuća
Pašina kula je dokaz nekadašnjeg postojanja Turaka na oim prostorima. 1541. godine, Turci su osvojili Sombor. Nagađa se da su tadašnju trvđavu doterali za tadašnjeg zapovednika. Kula zajedno sa Krušpervom kućom čini jedinstvenu celinu. Krušper je bio upravnik carine. 1771. godine pravi pravougaonu palatu na jedan sprat. Izgrađena je tamo gde je trebalo sagraditi Županiju. Arhiv postoji od 1948. godine. Tu je čak 558 zbirki i fondova koji prate period od 1612. godine. Od tih 558, čak 29 fondova se svrstava kao dobro od izuzetnog značaja, a 74 kao dobro od velikog značaja.
Gradski Muzej Sombor
Muzej je kompleksnog tipa i raspolaže sa oko 40.000 eksponata razvrstanih u pet kategorija: arheološka, numizmatička, istorijska, etnološka i umetnička zbirka. U okviru muzeja je i stručna biblioteka, koja poseduje izdanja od XVIII do XX veka. U arheološkoj zbirci čuvaju se predmeti starčevačke kulture neolita – najstariji artefakti pronađeni u Srbiji.
Ovde možete videti alate od glačanog kamena, figurice i nakit, kao i keramičko posuđe rafinirane izrade napravljeno pre više od 8.000 godina. U muzeju se nalazi i bogata numizmatička zbirka s više hiljada komada metalnog i papirnog novca, žetona, medalja…U galeriji savremene umetnosti nalaze se slike, crteži, grafike, skulpture i tapiserije u kojima se vide promene u umetničkim tendencijama na prostoru: od apstraktnog slikarstva šezdesetih i enformela, do početka devedesetih kada se javljaju radovi inspirisani kako tradicijom, tako i digitalnim tehnologijama.
Trg Svetog Trojstva
Spomenik predstavlja zahvalnost na jenjavanju epidemije kuge u tadašnje vreme. Pripada umetnosti baroka, graciozno je i elegantno. Stajao je na stubu, odnosno vrhu stuba. 1947. godine spomenik je skinut, u isto vreme i oštećen, i zbog toga su mu meštani dali ime “Ćelavi trg“.
Somborski salaši
Sombor je prepun salaša, vikendica, odmarališta, gde posle obilaska samog centra i impozantne arhitekture možete odmoriti i uživati u odličnoj hrani i dobroj rakiji ili kvalitetnom vinu. Postoje salaši koji su stari preko sto godina i predstavljaju prave etno muzeje sa mnoštvom starih i autentičnih predmeta, koji oslikavaju klasičan lagani vojvođanski način života.
Specijalni rezervat prirode „Gornje Podunavlje“
Rezervat svojim prirodnim osobenostima, lepotom, mogućnostima za lov i ribolov i drugim sportsko-rekreativnim aktivnostima poseduje mogućnost razvoja rekreativnog, izletničkog, manifestacionog, eko, seoskog i drugih vidova turizma. Ovo je izuzetno očuvana ritsko-močvarna celina na reci Dunav. Zovu je drugačije Evropski Amazon, jer raspolaže velikom biološkom raznovrsnošću.
1989. godine, Gornje Podunavlje je imenovano za međunarodno značajno stanište ptica (IBA). Rezervat je stavljen pod zaštitu 2001. godine kao prirodno dobro 1. kategorije. Osim biološke raznovrsnosti, Gornje Podunavlje krasi i autentično kulturno nasleđe. Kao rezultat prilagođavanja velikoj reci i njenim čudima nastali su karakteristični izvorni običaji, nošnje, jezik, riblovni alat, čamci i jela koji privlače goste i Gornje Podunavlje čine atraktivnom destinacijom za posetioce.
Narodno pozorište
U Sombrorskom narodnom pozorištu radili su najbolji reditelji: Mata Milošević, Marko Fotez, Jovan Putnik, Slavoljub Stefanović Ravasi, Ljubomir Draškić, Dejan Mijač, Paolo Mađeli, Vida Ognjenović, Dimitrije Jovanović, Stevo Žigon, Petar Veček, Ljubiša Ristić, Zoran Ratković, Ljuboslav Majera, Egon Savin, Jagoš Marković, Kokan Mladenović, Dušan Petrović, Gorčin Stojanović, Olja Đorđević, Iva Milošević, Ana Đorđević, Boris Liješević, Milan Nešković, Jana Maričić, Igor Vuk Torbica.
Poseduje dve scene, veliku i malu. Kapacitet Male scene je 100 mesta, a Velike scene 300. 25. novembra 1882. godine odigrana je prva predstava u Narodnom pozorištu. Inicijatori za igradnju su bili članovi Deoničarskog društva ovdašnjeg pozorišta.
Grašalkovićeva palata u Somboru
Najzaslužniji za podizanje ovog zdanja bio je tadašnji bački komorski administrator Franc Jozef Redl, ali je zdanje kasnije ponelo ime njegovog nadređenog, moćnog i zaslužnog predsednika Ugarske kraljevske komore, grofa Antuna st. Grašalkovića, pa je i na stubovim ispred stepeništa ostavljen natpis: INSIG HIS AUTHOR STRVCTVRA ANTONIUS COMIS A GRASSALKOVICS PROPRIO ST HOC FULCIVIT CVQQ GILLO.
Do 1863. godine, ovde se nalazila telegrafska stanica, a između dva rata, poreska uprava. Posle rata, ovde je bilo sedište policije. Od 1948. godine zdanje Grašalkovićeve palate u Somboru ima status zaštićenog spomenika kulture, a od 1991. i status kulturnog dobra od velikog značaja.
Kronić palata
Sagradio ju je 1906.godine dr Stean Kronić, imućni somborski advokat. 1938. godine. Zgradu su, zbog finansijskih problema, prodali naslednici. Posle Drugog svetskog rata, zgrada postaje vlasništvo države. Na ovom mestu, danas je Trgovinski sud. Ovaj objekat specifičan i osoben po mnogo čemu, već na prvi pogled neodoljivo mami izuzetno pogođenom arhitekturom.
Table žita, suncokreta i kukuruza daju mu poseban šarm. Očaravajuću ambijetalnu celinu upotpunjuje stari salaš. U očaravajućem ogromnom ambijentu nalaze se zeleni i cvetni prostori, staze, fontane, prostorije tenis kluba, kao i teniski tereni. Takođe u ponudi imaju mogućnost iznajmljivanja prenoćišta.
Županija – skupština grada Sombora
U jednoj od sala Županije nalazi se pravo pravcato remek delo u slikarstvu, slika Franca Ajzenhuta – “Bitka kod Sente” naslikana 1898. godine. Slika prikazuje čuvenu bitku izmedju austrijske i turske vojske, koja je vodjena na Tisi kraj Sente 11.09.1697.godine. Ovom bitkom okončan je Veliki bečki rat kada su se Turci nepovratno povukli preko Dunava i Tise.
Zgrada Bačko-bodroške županije imala je osnovu u obliku latiničnog slova U, sa glavnim ulaznim i 2 bočna krila. Današnji izgled ove građevine potiče iz 1882. godine, kada je izvršena dogradnja i prepravka fasade po projektu budimpeštanskog arhitekte Đule Partoša. Izgradnjom novog krila formirana je zatvorena kvadratna osnova sa centralnim atrijumom.
Ovo monumentalno zdanje je udahnulo Somboru urbanističku vizuru evropskog grada. Na kraju dogradnje, zgrada Županije je imala 200 različitih prostorija, odaja i sala. Zgrada nekadašnje Bačko-bodroške županije je otvorena radnim danima od 08 do 20 h. Ukoliko želite da je posetite, najava je obavezna.
Veliki bački kanal – vožnja lađom
Veliki bački kanal delom pripada Specijalnom rezervatu prirode “Gornje Podunavlje” koje je po svemu jedinstveno. Dok plovite ladjom i slušate neverovatne priče kapetana ladje, možda ćete imati sreće da ugledati po koji cvet belog lokvanja koji je vrlo retka vrsta, a i po koji cvet žutog. Voda je ovde I kategorije i zaista odvodi u jednu drugu dimenziju, koja se nažalost sve ređe viđa u 21. veku.
