Kragujevac je jedan od najvećih gradova u Srbiji, tačnije 4. ako računamo širi okrug, a 5. ako posmatramo u širem okrugu stanovništva. Smatramo da bi ste ovaj grad trebali posetiti bar jednom u životu, jer su u njemu obeleženi trenuci srpske istorije, naročito one iz 19. veka. U navedenom prilogu imaćete priliku upoznati sve Kragujevac znamenitosti.
Nekoliko informacija o Kragujevcu
Po poslednjem popisu stanovništva iz 2011. godine Kragujevac poseduje oko 150.000 stanovnika u užem okrugu. Kragujevac danas predstavlja privredni i kulturni centar šumadije i svih okolnih mesta, iako je Kragujevac u 1990-tim bio u dosta lošoj situaciji.
Grad je dobio ime po ptici Kraguj koja se najviše koristila u svrhe lova. Ta vrsta ptice je bila zastupljena u mnogobrojnim šumama u Lepeničkoj oblasti. Smatra se da je današnji Kragujevac stariji i od Nemanjića, a prvi put se u istoriji spominje u turskom defteru 1476. godine pod nazivom “Kragujfoča“.
Za Kragujevac takođe možemo reći da je istorijski grad, jer je on obeležio neke važne događaje u srpskoj prošlosti. Dobro je znati da je Kragujevac 1818. godine postao prestonica Kneževine Srbije, te od tog trenutka možemo reći da je počeo ubrzan razvoj ovog grada.
Neke od prvih institucija u Srbiji su se razvile u pravo u Kragujevcu, poput narodnog suda i kneževe kancelarije. Od 1830. godine, kada je Srbija dobila autonomiju Hatišerifom, Kragujevac u potpunosti postaje politički, društveni i privredni centar Kneževine.
Spomenik-Park “Kragujevački Oktobar”
Spomenik-Park Kragujevački Oktobar predstavlja znamenitost Kragujevca koja je podignuta u znak sećanja na nedužne, streljane, žrtve i đake od strane Nemaca tokom Drugog svetskog rata 21. oktobra 1941. godine.
U ovom masakru smatra se da je stradalo sve ukupno oko 7000 žrtava, dok zvanični nemački izvori navode manju cifru. Tog dana je stradalo oko 300 učenika Kragujevačke gimnazije, a u samom parku se nalazi još 12 spomenika streljanim đacima i profesorima.
Ovaj događaj je Desanka Maksimović opisala u svom delu “Krvava Bajka“:
“Krvava bajka nije napisana pesma, ona se rodila. Sećam se dobro tog jutra, odlazim u prvu žensku gimnaziju u kojoj sam radila kao profesorka književnosti, a iz koje sam te 1941. bila udaljena. Odlazim da posetim svoje učenike, kad pred mene banu čovek, kose pune slame, sav izgreban i samo reče: “Sve nam đake u Kragujevcu pobiše”. Drhtala sam od bola, i sve je u meni bilo gotovo, pesma se rodila. Išla sam kući polako, kao da nosim kapljicu vode na dlanu. Bilo je to u nekoj zemlji seljaka, na brdovitom Balkanu. Umrla je mučeničkom smrću, četa đaka u jednom danu…”
Stara Crkva u Kragujevcu
Stara Crkvu je podigao Miloš Obrenović 1818. godine kada je odlučeno da će Kragujevac biti prestonica Kneževine Srbije. Ova crkva je privremeno vršila, možemo reći, funkciju današnje skupštine sve dok 1859. godine nije izgrađena zgrada parlamenta.
Važno je istaći da je u pravo na ovom mestu 15. februara 1835. godine donet Prvi srpski ustav koji je još poznat kao i Sretenjski. Zanimljivo je da se i dan danas u crkvi nalazi stolica na kojoj je knez sedeo, zajedno sa srpskim grbom.
Milošev Venac
Milošev venac obuhvata deo centralnog dela Kragujevca. U njemu se nalaze najznačajnije građevine iz perioda kada je Kragujevac bio prestonica Srbije. S obzirom da se on nalazi u samom centru grada, smatramo da bi ste ovu atrakciju obavezno morali posetiti ukoliko vas put dovede u Kragujevac.
Amidžin Konak
Amidžin konak je jedina očuvana zgrada Miloševog dvora, dok je danas sastavni deo kragujevačkog narodnog muzeja. Konak je pripadao Simi Milosavljeviću koji je bio poznat i kao “Amidža” što u suštini znači ujak.
Na osnovu Amidžinog konaka se može približno steći slika kako je zapravo izgledao Milošev dvor koji je uništen u toku bombardovanja u Drugom svetskom ratu. Tokom posete ove atrakcije možete navratiti i do Mihailovog konaka.
Kada bi ste na internetu videli izgled Mihailovog konaka, verovatno bi ste pomislili da se on nalazi negde u današnjoj Vojvodini, jer zaista dosta asocira na Austrougarsku arhitekturu.
Kragujevačka gimnazija
Kragujevačka gimnazija je po mnogima jedna od najlepših škola u Srbiji. Ona ujedno predstavlja i Prvu gimnaziju u Srbiji koja je osnovana 1833, dok je svoju zgradu dobila tek 1887. godine. Ako se sećate, u uvodnom delu članka smo spomenuli masakr koji se desio 21. oktobra 1941 godine. E pa vidite, stradali profesori i đaci su pohađali u pravo ovu gimnaziju, a isto tako je bitno napomenuti da je jedan deo gimnazije pretvoren u spomen učionicu.
Šta još videti u Kragujevcu?
Kragujevac je grad koji je jako bogat znamenitostima. Zbog toga, za kraj ovog članka vam preporučujemo da pored navedenih lokacija posetite i:
- Legat Nikole Jankovića
- Manastir Voljavča
- Cicića Vodenica
- Vinogradi Podruma Stari Hrast
- Kočin Konak
Za još tekstova o turizmu, pročitajte i naše ostale tekstove.
